KAMU HİZMETİ OLARAK SU

                          KAMU HİZMETİ OLARAK SU

Röportaj:Ögeday ÇAKIR

Su hayatımızın önemli bir parçası. Canlı kalabilmek için her gün bir miktar su içmemiz gerekiyor. Fakat toplumumuz suya sadece bir ihtiyaç olarak bakmıyor. Suyun lezzeti ve fiyatı insanlar için önem arz ediyor. Bu yüzden ülkemizde bir çok su markası var. Bu markalar farklı bütçelere farklı tatlar sunuyor. Şişelenmiş sular dışında ücretsiz temin edebileceğimiz su kaynakları da bulunuyor. Sokak çeşmeleri ve evimizdeki musluklar bu ücretsiz su kaynaklarına giriyor. Çoğu insan tarafından su fiyatları uygun görünse de bazı kişiler ekonomik bir kazanç sağlamak için suyu ücretsiz tercih ediyor. Fakat evimizdeki veya sokaktaki bu çeşmelerden akan sular ne kadar sağlıklı kimsenin bir fikri yok. İnsanların bu çeşmelere güvenmesi için Mehmet Baba Çeşmesi gibi özel isimlere sahip olmaları yetiyor. Bu konu hakkında bilgi almak için Ambarlar Şube Müdürü Halil Sayın ile kısa bir söyleşi yaptık.

Ambarlı Şube Müdürü Halil SAYIN

İstanbul'da kaynak su/dağdan gelen temiz su var mı? 

Tabi ki İstanbul‘da kaynaktan gelen temiz sular var. Ama bu su kaynakları evlerimize iletilmiyor. Bu kaynak sularının çoğunluğu ticari olarak şişelenip satılıyor. Hamidiye ve Taşdelen suları buna bir örnek. Ayrıca bazı tarihi çeşmelerden de kaynak suyu akmakta. Beykoz Beşçeşmeler buna örnek gösterilebilir.

Bu sular içilebilir mi? 

Her kaynak suyu içilebilir demek yanlış olur. Çünkü yer altından kendiliğinden çıkan bu sular zararlı maddeler ve metaller içerebilir. Bu yüzden bu kaynak suları çeşitli testlerden geçmektedir. Mesela, ücra bir köyde sadece yöre halkı tarafından bilinen bir kaynak suyunun sağlıklı olup olmadığı şüphelidir. Fakat İstanbul‘da sağlıksız bir kaynak suyu yahut çeşme suyu bulmak pek mümkün değildir. Çünkü bu kaynaklar sürekli olarak testlerden geçmektedir.

Herhangi bir işlemden geçmeden insanların evlerinde tükettiği bu sular test edildi mi, ediliyor mu? 

Daha önce de belirttiğim gibi İstanbul‘da bazı köyler hariç kaynak suyunun direkt olarak evlere yahut çeşmelere verildiği bir bölge yoktur. Bu sular mutlaka bir analizden geçirilir, kaynak suyu özelliği taşıyıp taşımadığı belirlendikten sonra halka sunulur. Bu alandaki Dünya Sağlık Örgütü Standartları ülkemizde de uygulanmaktadır. İçilebilir kaynak suları mineral yapısı ve içerisindeki mikroorganizmaların ölçülmesi ile belirlenmektedir. Aslında suyun tadı değil içeriği önemlidir.

Eğer kaynak su değil de şebeke suyuysa içilmesi doğru mu? 

Şebeke suları kaynak suyunun mineral yapısına ve lezzetine sahip değillerdir. Ama barajlardan alınan bu sular son derece modern ve teknolojik bir arıtma sisteminden geçirilerek dezenfekte edilmektedir. Şebeke suları arıtmalardan evimize gelinceye kadar yüzlerce farklı noktada su numunesi alınarak online şekilde test edilip kontrollerden geçmektedir. Ayrıca İSKİ İnternet sitesinde su kalite raporları güncel olarak yayınlanmaktadır. Eğer apartman veya evinizdeki su tesisatı sağlıklı bir yapıya sahip ise şebeke sularının içilmesinde hiçbir sakınca yoktur. Öyle ki halkımız bu suyu içmese de dişlerini fırçalarken yahut yemek yaparken kullanmaktadır.

İstanbul'da evlerimizdeki çeşmelerden akan sular ne kadar içilebilir?

İstanbul‘da evlerimizden şebeke suyu akmaktadır. Bu sularda sağlık açısından hiçbir sakınca yoktur. Ancak mineral açısından zengin değillerdir. Aynı zamanda tat ve lezzet olarak kaynak sularına göre daha sertlerdir.

Sokaklardaki çeşmelerden akan suyun bir faturası yahut karşılığı var mıdır? Varsa kim ödüyor? Bizler mi?

Sokak çeşmelerinden akan halk arasında sebil olarak da adlandırılan sular İstanbul‘da artık çok fazla yoktur. Daha çok Osmanlı döneminden kalan tarihi çeşmeler yeniden ihya edilerek yaşatılmaya çalışılmaktadır. Örneğin Sultan Ahmet Çeşmesi, Valide Sultan Çeşmesi ve Tophane Çeşmesi. Bu çeşmeler halkın kullanımına açık olduğu için bir kamu hizmeti olarak  tarihi su medeniyetimizin ve kültürümüzün yaşatılabilmesi için bedelsiz olarak hizmet vermektedir. Masrafları da kurumumuzun kamu hizmeti bütçesinden karşılanmaktadır.

Anlaşılıyor ki İstanbul‘da sağlıksız su bulmak pek mümkün değil. Sebillerden yahut çeşmelerden akan her su denetimden geçiyor. Bu ücretsiz su kaynakları lezzetli olmasa da halkın talebini görüyor. Bu yüzden kontrolü ve denetlenmesi halk sağlığı için çok önemli. Bu konuda bilinçlenmek ve çevremizi bilgilendirmek de gerekli.